Kiedy rodzicowi przysługuje prawo do zasiłku opiekuńczego w dobie pandemii koronawirusa?

Kiedy rodzicowi przysługuje prawo do zasiłku opiekuńczego w dobie pandemii koronawirusa?

Rodzice  mogą skorzystać z zasiłku opiekuńczego w przypadku zamknięcia żłobka, klubu dziecięcego, przedszkola, szkoły lub innej placówki, a także gdy lekcje odbywają się w trybie hybrydowym. Sytuacje takie jak zamknięcie miejsc opieki czy edukacji dla dzieci jeszcze do marca tego roku wydawały się czymś mało prawdopodobnym. A jednak stały się faktem i trwały o wiele dłużej, niż ktokolwiek mógł się spodziewać.

Ponieważ tarcza antykryzysowa umożliwiła pracodawcom obniżenie pracownikom wymiaru czasu pracy, otrzymywali oni świadczenia w niższej wysokości. Dotyczy to m.in.  kobiet, które urodziły dziecko w czasie pandemii, albowiem została obniżona wysokość zasiłków macierzyńskich. W dniu 9 .10.2020 została ogłoszona została ustawa, zgodnie z którą na wniosek świadczeniobiorcy podstawa wymiaru świadczeń będzie mogła zostać ponownie przeliczona.  

Zasiłek opiekuńczy wynosi 80 proc. wynagrodzenia, a mogą z niego korzystać rodzice, którzy sprawują osobistą opiekę nad dziećmi do 8. roku życia. Zasiłek opiekuńczy jest wypłacany za każdy dzień, w którym sprawowana jest opieka, również za dni ustawowo wolne od pracy.

Niestety zasiłków nie przewidziano dla rodziców dzieci z klas 4-8, które zgodnie z planem rządu od poniedziałku 26 października uczą się zdalnie.

Obsługa prawna firm pozwoliła dostrzec, jakie problemy pojawiały się w praktyce podczas pierwszego lockdownu. Otóż pracownikowi przysługiwał albo zasiłek opiekuńczy albo wynagrodzenie przestojowe. W przypadku, gdy pracownik złożył wniosek o zasiłek opiekuńczy, przysługiwał mu on za okres jaki wskazał we wniosku. W przypadku ogłoszenia przez firmę przestoju, jeśli pracownik złożył wniosek o wypłatę zasiłku opiekuńczego, należała mu się wypłata tego zasiłku. Natomiast w przypadku, gdyby nie złożył wniosku o wypłatę zasiłku opiekuńczego, przysługiwałoby mu wynagrodzenie przestojowe ( Trudno przecież uznać, że pracownik „pozostaje w gotowości do podjęcia pracy”, skoro ma pod opieką dziecko do lat. 8).

Dobry adwokat Wrocław przypomina, że zasiłek opiekuńczy nie przysługuje za okresy niezdolności do pracy, w których ubezpieczony na podstawie przepisów o wynagradzaniu zachowuje prawo do wynagrodzenia. Prawo do wynagrodzenia za czas przestoju z powodu COVID-19 zapewnia natomiast art. 4 ust. 2 ustawy z 2 marca 2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych w związku z art. 12 ust. 1 i art. 35 ust. 2 ustawy z 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa.

Zdaniem resortu pracy, dobry prawnik Wrocław wyjaśnia, „W przypadku pracowników – ogłoszony przez pracodawcę przestój, wpływa na prawo do dodatkowego zasiłku opiekuńczego. Za czas gotowości do pracy pracownik zachowuje prawo do wynagrodzenia przestojowego. Nie może więc otrzymać tego wynagrodzenia i jednocześnie zasiłku opiekuńczego.

Kancelaria prawna Wrocław wyjaśnia, że dodatkowy zasiłek opiekuńczy przysługiwał rodzicom praktycznie od początku pandemii koronawirusa i chociaż od 6 maja umożliwione zostało otwarcie żłobków i przedszkoli, to prawo do dodatkowego zasiłku opiekuńczego zostało zapewnione do 26 lipca. W związku z rozpoczęciem roku szkolnego od 1 września rodzicom i opiekunom przysługiwać będzie dodatkowy zasiłek opiekuńczy w przypadku zamknięcia czy niemożności zapewnienia opieki przez szkołę, przedszkole czy żłobek. Zgodnie z rozporządzeniem Rady Ministrów dodatkowy zasiłek opiekuńczy przysługiwał do 20 września, jednak w razie konieczności ten okres mógł zostać wydłużony. w dwóch okresach, tj.:

  • od 12 marca 2020 r. do 26 lipca 2020 r.
  • od 1 września 2020 r. do 20 września 2020 r.

Prowadząc obsługę prawną firm, często powstawała wątpliwość, dlatego warto podkreślić, że zarówno zasiłek przyznawany w okresie od 12 marca 2020 r. do 26 lipca 2020 r. jak i ten przyznawany w okresie od 1 września 2020 r. do 20 września 2020 r. nie wliczał się do limitu 60 dni zasiłku opiekuńczego w roku kalendarzowym przyznawanego na zasadach ogólnych.

 

Obecnie rodzice zdrowego dziecka mogą liczyć tylko na zasiłek opiekuńczy na zasadach ogólnych określonych w ustawie o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa.

 

Chociaż premier zapowiada powrót dodatkowego zasiłku opiekuńczego, to nie wiadomo kiedy to nastąpi. Premier podaje, że wtedy, kiedy „będzie do tego podstawa”. Wciąż bez reakcji pozostają postulaty, aby taki zasiłek przysługiwał także dla rodziców dzieci w wieku powyżej 8 lat, chociaż do 12 lat.  



Obecnie przedłużono stosowanie zasiłku do dnia 24.12.2020